Willem V Batavus ('s-Gravenhage, 8 maart 1748 - Brunswijk, 9 april 1806), prins van Oranje, vorst van Nassau-Dietz, was erfstadhouder van de Republiek der Verenigde Nederlanden (1751-1795)
Na het overlijden van zijn vader Willem IV in 1751, werd de 3-jarige Willem V zijn opvolger als Erfstadhouder van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Hij volgde zijn vader ook op als vorst van het Vorstendom Nassau-Diez in Duitsland. In 1752 werd hij Ridder in de Orde van de Kousenband, de ketting met als hanger de afbeelding van St. George ofwel Sint Joris, die vecht met de draak. Op de herdenkingsmunt uit 1752 draagt hij de versierselen van de Orde van de Kousenband. (Coll. Muenzauktion.com)
Willem V Ridder in de Orde van de Kousenband. Plechtigheid in de Oranjezaal in Huis Ten Bosch te Den Haag. In de hoge ruimte die rijkelijk is voorzien van versieringen volgen genodigden staande de handelingen die achterin de zaal plaatsvinden. Daar wordt het ordelint van de Kousenband aan de 4-jarige prins Willem V aangereikt. De architectuur is hier boogvormig. Onderaan de afbeelding een opdracht in het Nederlands en Frans; in het midden het wapenschild van Willem V.
Opschrift: "... Konstryke afbeelding der eerste eerbewysinge, verrigt by de plegtige inhuldiging van zyn doorluchtige hoogheid tot ridder van de koninglyke order van de kousseband in de Oranjezaal op den 5. Juny 1752 gedaan;" enz. (Coll. Rijksmuseum, Amsterdam)
Vooraanzicht van Paleis Huis ten Bosch in Den Haag. Uitgave: H. Scheurleer Fz. 1788. (Coll. Atlasvanstolk.nl)
Links de jonge Willem V. (Bron: Theroyalforums.com) en rechts portret van Willem V, prins van Oranje-Nassau, als kapitein-generaal en admiraal van de Verenigde Nederlanden. Hij staat met een commandostaf in zijn hand onder een baldakijn. Rechts een globe, op de achtergrond een leger en een vloot, 1755. Pieter Frederik de la Croix (1709-1782). (Coll. Stichting Historische verzamelingen van het Huis Oranje-Nassau, Den Haag)
 
Willem Batavus werd 8 maart 1748 in Den Haag geboren als zoon van erfstadhouder Willem IV en Anna Willem Batavus geboren in 's-Gravenhage als zoon van erfstadhouder Willem IV en Anna van Hannover. Willem was drie jaar oud toen zijn vader overleed. Hij werd opgevoed door zijn moeder en Douwe Sirtema van Grovestins en vanaf 1759 door Lodewijk Ernst van Brunswijk-Wolfenbüttel. Al in 1754 ontstond onenigheid over het jaar waarin hij meerderjarig verklaard zou worden. In 1763 werd hij ernstig ziek, men vreesde voor zijn positie als opvolger. Het was zaak een geschikte huwelijkskandidaat te zoeken. De prins had zijn oog laten vallen op Caroline Mathilde van Wales, maar zij werd uitgehuwelijkt aan een Deense prins. Frederik V van Denemarken beval zijn dochters aan en Frederik de Grote bracht enkele van zijn nichten onder de aandacht. De hertog wees zijn nicht Augusta Dorothea af.
In 1766, meerderjarig geworden, trad hij aan als stadhouder. De 9-jarige Mozart was uitgenodigd en had een compositie voor de inhuldiging rond 11 maart geschreven (KV 32). Op 4 oktober 1767 huwde de prins in Berlijn met Wilhelmina van Pruisen, een nicht van Frederik de Grote, die in 1768 de stadhouderlijke familie bezocht op Het Loo. (Bron: Wikipedia.org)
 
Bronnen:
Prins Willem V Batavus op Wikipedia
Herdenkingsmunt uit 1752
Willem V ridder in de orde van de Kousenband
Huis ten Bosch
Jonge Willem V
Portret van prins Willem V, 1755
Boek: Oranje in Ballingschap, Mr. L.A. Struik