Slag bij Wagram door Wilhelm Kobell. (Bron: Napoleon-online.de)
 
Ondanks alle problemen tijdens de ballingschap hadden Mimi en de Prins van Oranje grote zorg besteed aan de opvoeding van hun kinderen Willem en Fritz.
De Prins wilde zijn oudste 16-jarige zoon Willem Frederik George Lodewijk naar een Engelse of Schotse universiteit sturen. Vertrouwenspersonen verkenden de mogelijkheden en 29 mei 1809 vertrok de jonge prins uit Berlijn en reisde onder begeleiding op kleine zeilboten naar Engeland, waar hij op 12 juni 1809 aankwam in Yarmouth. Hij ging in Oxford studeren.

22 mei 1809 stuurde Willem Frederik een zekere Willem van Dijk naar Holland om te peilen of er een opstand was te verwachten als de Engelsen een landing zouden ondernemen.
De Engelsen wilden al langer op het Europese vasteland landen om zo een tweede front te vormen tegen de Fransen.
Maar van Dijk kwam terug met een weinig opwekkende boodschap. In Holland was men veertien jaar na de vlucht van de stadhouder, Oranje grotendeels vergeten.

Eind juni 1809 besloot het Engelse kabinet tot een expeditie naar Zeeland, met als aanvalsdoel de haven van Antwerpen. Daar bouwden de Fransen een groot arsenaal, verzamelde een aanzienlijke vloot in de Schelde en troffen uitgebreide voorbereidingen voor een invasie in Engeland of Ierland.
Een Engels expeditieleger moest daarom de Franse vloot veroveren en het arsenaal vernietigen.

Willem Frederik trad in juni 1809 in dienst van het Oostenrijkse leger als luitenant-generaal. De Oostenrijkers stonden in zes legerkorpsen met 137 000 man bij Wagram en langs de Donau opgesteld.
Napoleon stond met 145 000 man bij Lobau bij Wenen.
Op 4 juli begon de slag, die op 5 en 6 juli tot een nederlaag van Oostenrijk tegen Napoleon leidde. De Fransen verloren 2600 doden en 6000 gewonden en de Oostenrijkers 4000 doden en 12000 gewonden. (Bron tekst: Oranje in Ballingschap, Mr. L.A. Struik. Uitgave: de Bataafse Leeuw, Amsterdam 2006)
Na de slag bij Wagram 6 juli 1809. Toegeschreven aan Albrecht Adam (1786-1862). (Bron: Wikipedia.org)
 
De prins vocht dapper mee in deze veldslag. Twee paarden werden onder hem weggeschoten en hij zou gesneuveld zijn als Robert Fagel hem niet van de dood of gevangenneming had gered.
Licht gewond aan zijn been volgde hij het Oostenrijkse hoofdkwartier naar Moravië.

18 juli sloten de Oostenrijkers en de Fransen een wapenstilstand. Pruisen had Oostenrijk in de steek gelaten.
Ondanks de pijn in zijn been reisde Willem Frederik naar Berlijn om over de toestand in Noord-Duitsland te weten te komen. (Bron tekst: Oranje in Ballingschap, Mr. L.A. Struik. Uitgave: de Bataafse Leeuw, Amsterdam 2006)
 
Links: De Engelsen verlaten Walcheren. (Bron: 95th-rifles.co.uk)

Zonder dat de Prins van Oranje het wist verscheen 29 juli 1809 de Engelse vloot onverwacht voor de kust van Walcheren. Nog nooit was een Engelse vloot zo goed uitgerust als deze, met 1500 transportschepen en 38000 man landingstroepen.
De voorbereidingen van de landing had in Engelse kranten gestaan waardoor de Fransen van de plannen afwisten. Deze voor het Oranjehuis toch hoogst belangrijke gebeurtenis moest de Prins van Oranje uit de pers lezen.
Over zijn persoonlijke invloed in Engeland kon de Oranje zich dus in het geheel geen illusie maken.
De Engelse regering vertrouwde hem niet en hij werd volledig buiten alles gehouden.

Maar de Engelsen aarzelden om Antwerpen aan te vallen en de Zeeuwse koortsen teisterden de troepen.
Midden september moeten de Engelsen met achterlating van zieken en 4000 aan de Zeeuwse koorts gestorven manschappen Walcheren prijsgeven.
Als gevolg van deze grote militaire blunder ontstond er een ministerscrisis in Engeland.
De expeditie kostte Engeland 15 miljoen pond, had het Britse leger grotendeels vernietigd en leidde tot een parlementair onderzoek.

Was de Engelse landing al een streep door de rekening van de Noord-Duitse plannen van de Prins van Oranje, ook een coalitie van Oostenrijk en Pruisen had daaraan niet veel bijgedragen. En zijn zwager, de koning van Pruisen beantwoordde zijn brieven niet meer.
Na de vlucht uit de oude Republiek, was het verlies van Fulda en de nederlaag van Pruisen gevolgd. Nu was ook Oostenrijk verslagen en de Engelse landing mislukt.
In het najaar van 1809 leek ieder hoopvol perspectief voor Oranje verdwenen. (Bron tekst: Oranje in Ballingschap, Mr. L.A. Struik. Uitgave: de Bataafse Leeuw, Amsterdam 2006)
Bronnen:
Willem I Frederik op Wikipedia
Willem Frederik op Historici.nl
Slag bij Wagram door Wilhelm Kobell
Na de slag bij Wagram
De Engelsen verlaten Walcheren
Boek: Oranje in Ballingschap, Mr. L.A. Struik