Schilderij van onbekende schilder van Het 'Oude' Kasteel' in Saint Germain, dat nu het Musée d'Archéologie Nationale of France herbergt. (Bron: Goodreads.com) Er kwamen veel brieven voor Charles en daarvoor moest bij het afhalen, betaald worden. De secretaris van Hyde leende twee kronen per week om ook pennen, inkt en papier te kopen voor de beantwoording van de brieven. Toen in juli 1653 het Engelse Hof naar St. Germain vluchtte, moesten boodschappers brieven van en naar Parijs halen en brengen. Charles was net weer begonnen met zijn onderhandelingen met de Nederlanders, maar het was moeilijk om geld te vinden. De boodschappers wilden niet altijd de reis maken. In augustus kreeg Charles 40 pistoles (gouden Spaanse munten) met een waarde van omgerekend 1333 Euro, maar een grotere koopkracht. Door de Franse burgeroorlog werd het steeds moeilijker voor de Stuarts en het Engelse hof besloot Parijs te verlaten en naar St. Germain te verhuizen. Maar het was gevaarlijk om de straat op te gaan en ze wachtten een goed moment af. Enkele dagen later konden ze in het donker en op een stormachtige avond vertrekken. Charles reed door de straten terwijl hij een hand liet rusten op de deur van de koets van zijn moeder om haar zo te beschermen voor beledigingen of geweld. Op enige afstand van de stad werden ze opgewacht door troepen van de Koning, die hen begeleidden. Middernacht zaterdag 13 september 1652 kwamen ze aan in St. Germain. Daar verbleven ze twee maanden in een relatieve rust en veiligheid. Maar aan het eind van september kwam het Franse Hof terug naar St. Germain en moesten de Engelsen op zoek naar nieuwe woonruimte. Ze besloten het risico te nemen en keerden terug naar het Louvre, dat ze zonder problemen bereikten. 21 oktober 1652 keerde Louis IV als overwinnaar terug in Parijs. (Bron tekst: The King in Exile: The Wanderings of Charles II from June 1646 to July 1654, Eva Scott). Le Château Neuf et le Château Vieux in 1614 van Matthäus Mérian the Elder (1593-1650) (Coll. Henriiv.culture.fr)     Bronnen: Charles II van Engeland op Wikipedia Het 'Oude' Kasteel' in Saint Germain Le Château Neuf et le Château Vieux in 1614 Boek The King in Exile