Slot Teylingen ten noorden van Leiden in 1640 van anonieme schilder (Coll. Rijksmuseum, Amsterdam)
Had Maria zich toch al nooit echt in Den Haag thuis gevoeld, door de perikelen rond de voogdij en de gespannen situatie met haar schoonmoeder trok zij zich meer en meer uit het Haagse hofleven terug. Zij verbleef dikwijls op het jachtslot Honselaarsdijk, ten zuiden van Den Haag, dat haar als weduwe van Willem II was toebedeeld, of op kasteel Teylingen, ten noorden van Leiden, bij Johan Polyander van den Kerckhoven, het hoofd van haar hofhouding, en diens echtgenote, lady Catherine Stanhope. Als voormalig gouvernante had zij grote invloed op de prinses. In Teylingen ontving Maria haar drie broers, die na de executie van hun vader Charles I in januari 1649 met hun volgelingen van het ene Europese hof naar het andere zwierven. In 1654, na de Eerste Engelse Oorlog, werd hun door de Staten-Generaal de toegang tot de Republiek ontzegd, in overeenstemming met de door het Engelse parlement gestelde vredesvoorwaarden. Bijna drie jaar lang volgde Maria daarom haar broer, de latere Charles II, op zijn tochten door Europa - van Spa naar Keulen, van Keulen tot Parijs. Vanaf januari 1656 verbleef zij aan het Franse hof bij haar moeder, die daar al lange tijd een toevlucht had gevonden. Pas een jaar later, in februari 1657, keerde Maria naar Den Haag terug. (Bron: Historici.nl)

Kleine foto: Huidige ruine van kasteel Teylingen. (Bron: Mathieuinwonderland.nl)
 
Paleis Honselaarsdijk (ca 1683) van A. Bega en Abraham Blooteling
Het monumentale Paleis Honselaarsdijk werd gebouwd tussen 1621 en 1647, in opdracht van stadhouder Frederik Hendrik (1584-1647). Hij bekostigde de bouw deels met geld dat afkomstig was uit de op de Spanjaarden veroverde Zilvervloot. Bij de bouw werden toparchitecten betrokken, zoals Jacob van Campen en Pieter Post. Franse tuinarchitecten werden ingeschakeld bij de aanleg van de tuinen. Later zou het wel als 'Klein-Versailles' bekend worden. Honselaarsdijk werd in 1815 afgebroken. Er resten nog een bijgebouw en een gedeelte van de tuin. Zie ook Paleis Ter Nieuburch bij Rijswijk en het tuinontwerp van Daniël Marot voor Huis ten Bosch. (Bron: Geschiedenisvanzuidholland.nl). In de verte is de Noordzee te zien en heel vaag de contouren van het vissersdorp Terheyde in de duinen.

Kleine foto: Overgebleven gebouwen van Paleis Honselaarsdijk. (Bron: Kijkophetwestland.nl)
 
Bronnen:
Maria Henriëtte Stuart op Wikipedia
Maria Henriëtte Stuart
Slot Teylingen ten noorden van Leiden
Kasteel Teylingen
Paleis Honselaarsdijk in Honselersdijk
Het Huis Honselaarsdijk te Honselersdijk