Terug naar Startpagina
 
Vlucht uit Engeland
1642 Maria Henriette
1644 Henrietta Maria
1646 Charles II
1646 Henrietta Anna
1648 James II
1648 Charles II
1649 Charles I onthoofd
1649 Charles II
1650 Overlijden Elizabeth
1651 Charles II
1653 Henry
Verblijf op vasteland
Parijs 1651-1654
Keulen 1654-1656
Brugge 1656-1658
Brussel 1658-1660
Terugkeer naar Engeland 1660
1660 Vertrek uit Breda
1660 Moerdijk - Dordrecht
1660 Rotterdam
1660 Delft
1660 Den Haag
Vertrek van Scheveningen
1660 Scheveningen
Pieter van Abeele
Anoniem
Cornelis Beelt
Jan de Bisschop
Pieter Bout
Johannes Lingelbach
Hendrick de Meijer
Pieter Schut
Willem van de Velde de Jonge
Adriaen van der Venne
Boeken
Over Stuarts
 
Ballingschap Oranjes
De Franse Invasie
Vlucht 18 januari 1795
Vlucht Prinses
Vlucht Prins Willem V
Pink 'Johanna Hoogenraad'
Terugkeer Oranje in 1813
30 november 1813
Herdenking in 2013
Vertrek en aankomst Oranjes en Stuarts op Scheveningen
Vertrek Willem II, 1641
Vertrek Henrietta Maria, 1643
Vertrek Charles II, 1660
Aankomst Willem III, 1691
400 jaar Strandschilders
op Scheveningen
1600-1700
1700-1800
1800-1900 A t/m L
1800-1900 M t/m Z
1900-2000 A t/m L
1900-2000 M t/m Z
2000-heden
Muurschilderingen
Scheveningen op keramiek 1
Scheveningen op keramiek 2
Herdenkingspenningen
Panorama's Scheveningen
Algemeen
Scheveningen toen en nu
Huifkarren op Scheveningen
Zeeslagen bij Scheveningen
Het kanon van Scheveningen
Waarzegster op Scheveningen
Boeken over Scheveningen
Links
Over de Website
Contact
   

De vlucht uit Engeland van Prins Charles II in 1646
 
Toen de burgeroorlog uitbrak, vluchtte Henrietta Maria naar Frankrijk, maar haar zoon James en zijn broer Charles bleven bij hun vader.  Na de nederlaag bij Marston Moor op 2 juli 1644 gingen de twee kinderen naar Bristol, waar de 14-jarige Charles het bevel kreeg over het westen van Engeland en Cornwall.
In 1645 werd de jonge Prins met zijn leger steeds meer het westen gedrukt door de succesvolle troepen van Fairfax.
In februari 1646 bereikte hij Pendennis Castle en vertrok op 4 maart naar de Scilly eilanden en op 16 april naar Jersey met de Proud Black Eagle en twee andere schepen.
Ze gingen voor anker voor Elizabeth Castle. Met Charles mee reisde een gevolg van ca. 300 personen. Al deze mensen moesten gevoed worden door de eilandbewoners. Boeren en vissers waren blij met de extra inkomsten die de aanwezigheid van de prins opleverde. Dit nieuws bereikte al snel de Normandische kust en en de lokale markt van het eiland werd volgepropt met schapen, kippen, kapoenen en geiten.
Rechts: Charles II 14 jarige leeftijd. Schilderij van William Dobson (1611-1646). (Coll. Royalcollections.org.uk)
De slag bij Marston Moor op 2 juli 1644. Schilderij van Jon Barker (1824-1904). (Coll. BBC.co.uk)
De slag van Marston Moor wordt verondersteld te zijn geweest de grootste veldslag ooit gevochten op Engels bodem. Ondanks dat de Royalisten met 10.000 manschappen minder troepen had, dan de Parlementariërs, was de uitkomst geenszins een uitgemaakte zaak. Maar na aanvankelijke succes aan de linkerkant en in het midden werd Rupert op dramatische wijze verslagen. In slechts een paar uur op Marston Moor was het lot van York en de controle van het Noorden beslist. (Bron: Battlefieldtrust.com)
Elizabeth Castle, Jersey. Ets van Wenzel Hollar (1607-1677). (Coll. Harvard Art Museums, New York)
25 juni 1646 vertrok hij van Jersey eerst in een kleine sloep en daarna met een groter schip en vijf of zes schepen met bagage, in stormachtig weer. Vrijdag 26 juni ging Charles met zijn gevolg, waaronder schoenmakers, kleermakers en wasvrouwen, aan land in Coutainville in Frankrijk. Vandaar reisde hij naar St. Germain waar hij na meer dan twee jaar zijn moeder weer zag. In augustus voegde de neef Prins Rupert zich bij hen, omdat hij na de val van Oxford ook uit Engeland moest vluchten.
 
Voor de Engelse gemeenschap van Charles werd het steeds moeilijker om contact met hem te krijgen, omdat de Fransen steeds meer beslag op hem legden. Hoewel hij al in juni was aangekomen, maakte hij pas in augustus zijn opwachting bij het Franse hof in Fontainebleau. Omdat hij geen woord Frans sprak werd het een stille ontmoeting, maaar tijdens zijn verblijf werden jachtpartijen en vermaak georganiseerd.De winter van 1646-47 was een vrolijke tijd voor Charles, omdat het Franse hof naar Parijs was teruggekeerd.
De 16-jarige Charles bezocht concerten, bals, maskerades en toneelstukken. Zijn moeder probeerde hem aan zijn nicht Marie de Bourbon, Mademoiselle (1627-1693), te koppelen. Zij zou een rijke erfgename worden en daarom probeerde de tot armoede veroordeeelde Henrietta Maria haar in ballingschap verkerende zoon uit te huwelijken.
Mademoiselle was precies 3 jaar ouder dan haar neef Charles en was op haar hoogtepunt van schoonheid.
Maar het klikte niet tussen die twee. Charles had een hekel aan zijn hooghartige nicht, met wie hij geen woord kon wisselen omdat hij geen Frans sprak.

De Prins bleef bij zijn moeder tot mei 1648, toen de Tweede Engelse Burgeroorlog uitbrak en Charles II vanuit Engeland werd teruggeroepen uit Frankrijk.
Charles II was naar Den Haag gevlucht, omdat hij meer hulp verwachtte van zijn zuster Mary en zijn schoonbroer Willem II, de Prins van Oranje, dan van zijn Franse familie. In Den Haag had Charles II een korte affaire met de uit Wales afkomstige Lucy Walter, die in 1649 beviel van een zoon, de latere Hertog van Monmouth. Hij was een van de 14 illegale kinderen die Charles II verwekte bij minstens 15 minnaressen.
Rechts: Anne Marie Louise d'Orléans, La Grande Mademoiselle. Schilder Charles Beaubrun (Charles Bobrun) (1604ó1692). Volgens de bron is het een schilderij uit 1640, toen de Mademoiselle 13 jaar oud was. (Bron: Gogmsite.net)
 
Bronnen:
Charles II van Engeland op Wikipedia
Charles II (1630-85), when Prince of Wales
The Battle of Marston Moor, 2 July 1644 by John Joseph Barker (1824ó1904)
Elizabeth Castle in Jersey (1651)
Anne Marie Louise d'Orléans, La Grande Mademoiselle op Wikipedia
Anne Marie Louise d'Orléans, La Grande Mademoiselle Schilder Charles Beaubrun