Jan Brueghel de Oude (1568 - 1625) Markt aan rivieroever, 1611.
Dit schilderij heet: Markt aan de rivieroever. De datering links onder aan het schilderij met BRVEGHEL. 1611 toont aan, dat het een schilderij moet zijn van Jan Brueghel de Oude dat hij in Antwerpen heeft geschilderd. Het bijzondere van Jan Brueghels landschapschilderijen met scènes uit het dagelijkse leven is, dat hij de tot dan toe twee gescheiden beeldtypes, het landschap- en het genreschilderen in een schilderij samenbracht. Het schilderij is een nieuw type schilderij waarbij het wijdse rivierlandschap aan de rechterkant en de alledaagse marktscène aan de linkerkant met elkaar worden verbonden. De man en vrouw met kind op de voorgrond zijn waarschijnlijk met de huifkar naar de markt gekomen. De voerman van de huifkar staat aan de rivieroever te praten met een oude man. Op de achtergond is een drukke markt met rechts de visverkoop. In de verte zitten enkele mensen op bankjes voor de herberg. We mogen aannemen, dat de rivier rechts de Schelde is.
 
Het molentype op het schilderij
De standerdmolen (of staakmolen) is het oudste houten molentype en is veel te zien op middeleeuwse prenten. Er zijn er slechts enkele van bewaard gebleven, in Gelderland, Noord-Brabant, Limburg, Zeeland en België. Het huis is aanmerkelijk groter dan het bovenhuis van een wipmolen. Het draait om een spil of staander die tot beneden doorloopt. Alle standerdmolens zijn korenmolens; aan de achterzijde is vaak een kapje te zien waaronder een door de wind aangedreven hijsas voor zakken graan en meel zit. Afhankelijk van de omstandigheden of het ondergedeelte geheel gesloten dan open is, spreekt men van een gesloten of open standerdmolen.
 
Jan Brueghel was de zoon van Pieter Brueghel de Oude en vader van Jan Brueghel de Jonge. Ook was hij de broer van Pieter Brueghel de Jonge, de oom van Jan van Kessel en de schoonvader van David Teniers de Jonge. Zijn vader stierf een jaar na zijn geboorte. Hij kreeg zijn opleiding van zijn grootmoeder, die miniatuurschilderes was, en van Pieter Goetkindt. In 1589 trok hij naar Italië, waar hij in Napels, Rome en Milaan werkzaam was. In Rome raakte hij bevriend met Paul Bril. De twee schilders werkten samen en oefenden een sterke wederzijdse invloed op elkaar uit. Een andere samenwerking was die met Johann Rottenhammer, die hem bekend maakte met de kunst in Venetië.
Terug in Antwerpen keerde hij terug naar het type panoramische vergezichten omzoomd door coulisseachtige bergen zoals dat in Vlaanderen traditie was (vergelijk de werken van Joos de Momper). Ook het traditionele driekleurenschema (bruine voorgrond, groen middenplan, blauw verschiet) en de hoge horizon zijn onverminderd aanwezig. Weer wat later, rond 1605, krijgt het dorpsgezicht met lage horizon zijn voorkeur. Ten slotte, rond 1610, schilderde hij meer open landschappen met een realistischer inslag die aan het Brabantse landschap herinneren. Ze zijn veelal gestoffeerd met reizigers in huifkarren of boeren.
 
Bronnen:
Jan Brueghel de Oude op Wikipedia
Rheinisch LandesMuseum, Bonn
Jan Brueghel de Oude op Rompedas Blogspot