Andreas 'Andries'
Schelfhout (1787-1870) |
In de 19e eeuw was Andreas Schelfhout
een van de eerste schilders die zich richtte op het Hollandse zee- en strandgezicht,
daarmee bijdragend aan een herwaardering van dit genre in zijn tijd. Vanaf 1824 schilderde
hij regelmatig voorstellingen van het Scheveningse strand, met vissers, en later
ook met flaneurs. Zijn belangstelling voor het strandgezicht werd gewekt door 17e-eeuwse
marines in de Haagse koninklijke collecties en werken van Franse, Duitse en Engelse
eigentijdse schilders. Schelfhout heeft met zijn 'strandjes' een belangrijke rol
gespeeld bij de transformatie en het aanzien van dit genre. Daardoor heeft hij grote
invloed gehad op latere kunstenaars, met name op schilders van de Haagse School.
(Bron: Simonis&Buunk, Ede) |
|
Het Scheveningse strand rond 1813.
Rechts boven het duin de toren van de Oude Kerk van Scheveningen met daarvoor het
dak van Hotel Zeerust. Op het duin is ook het zomerverblijf Nieuw-Soetenburgh geschilderd,
dat in 1662 voor Cornelis van Soetens werd gebouwd. Op de voorgrond rechts een hondenkar,
die rond 1760 in zwang kwam om vis en andere goederen naar Den Haag te vervoeren.
Op de voorgrond links trekt een visser zijn meisje naar de zee. Hij heeft zijn kleren
op het strand gelegd. (Bron: Muzee, Scheveningen). Klik voor een groter formaat op
de afbeelding. |
|
Visafslag op het strand nabij Scheveningen,
1835. Bomschuiten zijn geland en bij de schepen zitten grote groepen mannen en vrouwen
bij de visafslag. De vis wordt verkocht en gesorteerd. (Coll. Simonis&Buunk,
Ede). Klik voor een groter formaat op de afbeelding. |
|
De stranding van een schip te Scheveningen
bij stormachtig weer, 1837. (Coll. Amsterdam Museum, Amsterdam). Op de voorgrond
de vuurtoren, die in 1807 tot 23 meter was verhoogd. Op last van de Marine was boven
op de vuurbaak een grote 'lamptaren' geplaatst, waarin een lamp werd gevoed met olie.
Het kolenvuur had afgedaan en was vervangen door olielicht. Rechts op de achtergrond
het dorp Scheveningen met de 'Oude Kerk'. Links op de achtergrond het Heerenlogement.
Klik voor een groter formaat op de afbeelding. |
|
Een strandgezicht bij Scheveningen,
1837. (Coll. Lempertz, Keulen). Bijzonder op het schilderij zijn de badkoetsen, waarmee
de badgasten van het Stedelijk Badhuis te water werden gelaten. Klik voor een groter
formaat op de afbeelding. |
|
Een rijtoer van leden van de koninklijke
familie op het Scheveningse strand, temidden van veel strandbezoekers; geheel links
het paviljoen van koningin Wilhelmina (gereed november 1827), links van het midden
de toren van de Oude Kerk, 1838. (Coll. Beeldbank Haags Gemeentearchief). Klik voor
een groter formaat op de afbeelding. |
|
Bomschuiten op het strand bij zonsondergang,
1844. (Coll. Christies.com). Klik voor een groter formaat op de afbeelding. |
|
Visssersvolk bij schepen op het strand,
1845. (Coll. Sothebys.com). Klik voor een groter formaat op de afbeelding. |
|
Bommen, vissersvolk en elegante wandelaars
op het Scheveningse strand, 1848. Via het Schuitengat is het voorname echtpaar met
kind naar het strand gekomen. Het is hoog water, de bomschuiten liggen op het strand
en worden uitgeladen. Op het duin is het zomerverblijf Nieuw-Soetenburgh geschilderd,
met daarachter Hotel Zeerust en in de verte de vuurbaak. (Coll. Simonis&Buunk,
Ede). Klik voor een groter formaat op de afbeelding. |
|
Een bomschuit ligt op het strand
van Scheveningen, terwijl het tweede schip veilig probeert door de woelige branding
te landen. De vis wordt aan wal gebracht en een vissersfamilie staat te wachten op
de vis. In de verte de vuurbaak en de toren van de Oude Kerk van Scheveningen, 1853.
(Coll. Christies.com). Klik voor een groter formaat op de afbeelding. |
|
Het uitladen van de vangst bij stormachtig
weer, 1853. (Coll. Sothebys.com). Klik voor een groter formaat op de afbeelding. |
|
Vissersvolk op het strand van Scheveningen,
1855. (Coll. Christies.com). Klik voor een groter formaat op de afbeelding. |
|
Strand bij Scheveningen met op het
duin de vuurtoren, 1856. (Coll. Lempertz, Keulen). Klik voor een groter formaat op
de afbeelding. |
|
Figuren en vissersboten op het strand.
Drie bomschuiten liggen ten zuiden van Scheveningen op het strand. Mannen en vrouwen
staan en zitten te wachten op de vis. In de verte staat de vuurbaak op het duin,
1858. (Coll. Christies.com). Klik voor een groter formaat op de afbeelding. |
|
Een bomschuit op het strand van Scheveningen,
met het Paviljoen Von Wied in de verte op het duin, 1862. (Coll. Artnet.com). In
het midden zijn in de verte ook de contouren te zien van het Stedelijk Badhuis. Klik
voor een groter formaat op de afbeelding. |
|
Flaneren op het strand. (Coll. Mark
Smit Kunsthandel, Ommen). Klik voor een groter formaat op de afbeelding. |
|
Elegant gezelschap op het strand
van Scheveningen. Burgers uit Den Haag brengen een bezoek aan het strand. Bomschuiten
liggen op het strand en de vangst wordt uitgeladen. In de verte is de Oude Kerk van
Scheveningen te zien. (Coll. Simonis&Buunk, Ede). Klik voor een groter formaat
op de afbeelding. |
|
Strandgezicht Scheveningen. Links
de Oude Kerk van Scheveningen. Schelfhout nam het niet zo nauw met de plaatsing van
het schip van de kerk. Bomschuiten zijn op het strand getrokken en op de voorgrond
zitten mannen en vrouwen aan het eind van de dag. (Coll. Kunsthandel A.H. Bies, Eindhoven).
Klik voor een groter formaat op de afbeelding. |
|
Visafslag op het strand, 1858. Vanf
de bomschuit in de branding wordt de vis in manden naar de visafslag gebracht.Een
hondenkar staat klaar om de vis af te voeren. Op de voorgrond de vuurbaak en in de
verte de contouren van de Oude Kerk van Scheveningen. (Coll. Simonis&Buunk, Ede).
Klik voor een groter formaat op de afbeelding. |
|
Vissersvolk en bomschuiten op het
strand. Een schets van de kop van de Keizerstraat met in de verte de vuurbaak. Vanaf
het strand loopt links de Schuitenweg omhoog. Op het duin staat het zomerverblijf
Nieuw-Soetenburgh en onderaan het duin heeft Schelfhout het Kalhuis geschets. Bomschuiten
liggen op het strand en komen binnenvaren. (Coll. Simonis&Buunk, Ede). Klik voor
een groter formaat op de afbeelding. |
|
Bronnen: |
Andreas Andries Schelfhout op Wikipedia |
|