Rechts: Scheveningse vrouw met hond. (Bron: Kurhaus Hotel Scheveningen 1885-1985. Gastenboek, Leo van Heiningen. Uitgave: Sijthoff Handelsdrukkerij).

Het gastenboek als tekenboek

Die eerste jaren dat hel Gouden Boek gebruikt werd, moeten een mooie tijd zijn geweest - althans voor de welgestelden. Bouwkunst, schilderkunst en muziek leken samen te smelten tot een groots vertoon van weelde en pracht. Aan alles wat de mens omringde, werd zorg besteed, niet alleen aan zijn onderdak, maar ook aan kleding en meubels tot gordijnen, wandbetimmeringen en deurknoppen toe. Zo ook wat betreft het Gouden Boek.

Nadat het badseizoen van 1894 was afgesloten, vatte directeur Goldbeck het aardige plan op om een aantal bekende schilders te vragen het Gouden Boek op te fleuren met een tekening. Juist in die jaren bezochten vele kunstenaars Scheveningen. Trokken voorheen veel schilders naar Italië, het land van de zon, de tempels, Romeinse beelden en schone vrouwen, nu vormden de Hollandse zee, duinen en polders een nieuwe bron van inspiratie. Hier, aan de Noordzeekust is alles, zelfs op zonnige dagen, gehuld in een fijne nevel. Het landschap verkrijgt hierdoor een zilvergrijze waas. De in Den Haag werkzame kunstenaars die hierop hun kleurenpalet baseerden, duiden we aan met de verzamelnaam 'Haagse School'.

Een geniale zoon

Het Gastenboek bevat tenslotte nog een opmerkelijke kunstenaarspagina van Isaac Israëls, zoon van Jozef. Hoe zeer verschilde de zoon van zijn vader. Isaac vermeed de donkere, smalle stegen van het dorp. Hem interesseerde alleen de open en zonbeschenen zee. Hij kwam slechts op het strand en dan voornamelijk 's zomers, wanneer hij over was uit zijn woonplaats Amsterdam, om er in volle overgave de (al te) kortstondige zonnetaferelen vast te leggen. Isaac schilderde altijd vlug, alles moest er meteen goed op staan. Verbeteren, eindeloos ploeteren, daar hield hij niet van. Dat ontkrachtte de spontaniteit van het schilderkunstig gebaar. Hij kon zich deze zware opgave alleen stellen dank zij zijn virtuoze techniek. Al op zeventienjarige leeftijd had hij in Parijs een medaille gewonnen,

In 1898 kreeg ook Isaac Israëls het verzoek om een pagina in het Gouden Boek te verluchten. Het resultaat draagt alle kenmerken van een ongeduldig temperament. In een onrustige krachtige lijn tekende hij het portret van een vrouw met haar hond. Maar, neen, het resultaat bevredigde hem niet. Had hij niet nog ergens een waterverf je liggen van een Indisch danseresje? Ja daar had hij het. Vlug eroverheen plakken.

Na het verstrijken van zo'n negentig Jaar heeft de lijm losgelaten. De vrouw met haar hond kwam weer tevoorschijn. Bovendien bleek de achterkant van de waterverf ook nog een 'mislukte' studie van een danseresje te bevatten. Zo staan er in het 'Gulden Boek' drie Isaac Israëlsen.
Isaac Lazarus Israëls (1865-1934)
Isaac Lazarus Israëls (1865-1934) (Amsterdam, 3 februari 1865 ñ Den Haag, 7 oktober 1934) was een van de voornaamste Nederlandse schilders uit de groep De Amsterdamse Impressionisten. Naast zijn schilderwerk was hij tekenaar en aquarellist en maakte hij pastels en etsen.
De vader van Isaac Israels, Jozef Israels, en andere schilders van de eerste generatie van de Haagse School, schilderden veelal het oude Scheveningen van de vissers. Isaac Israels voelde zich echter meer aangetrokken tot de weergave van 'het moderne, mondaine leven'. Isaac Israels woonde en werkte dan ook het liefst in grote steden, waaronder Amsterdam, Parijs, Den Haag en Londen. Hij werd en wordt beschouwd als één der belangrijkste Nederlandse impressionisten. Prachtig kon hij in een aantal losse en korte penseelstreken, met subtiele kleuraccenten, het drukke en stadse leven weergeven. Daarnaast heeft hij ook veel strandscènes en portretten gemaakt. Werk van Isaac Israels is te zien in vrijwel alle Nederlandse musea. (Bron: Wikipedia.org) en (Bron: Mark Smit Kunsthandel, Ommen)
Rechts: Isaac Israëls schildert op de boulevard van Scheveningen. (Coll. Beeldbank Haags Gemeentearchief)
 
Bronnen:
Isaac Lazarus Israëls op Wikipedia
Isaäc Israels
Isaac Israëls op boulevard