Ludolf Backhuizen (1631-1709) en Hendrick Dubbels (1621 - 1707) Vertrek van prins Willem II van Oranje naar Engeland in 1641
Een menigte mensen is naar het strand gekomen om te kijken, terwijl zeelieden in kleine boten met Nederlandse vlaggen het water opgaan in de richting van de vloot in de verte. Het is niet precies bekend welke gebeurtenis dit is geweest en wie er bij betrokken was, maar het moet een belangrijk iemand zijn geweest.
Voorheen was het schilderij bekend als 'De landing van Willem van Oranje op Scheveningen'en geschilderd door Ludolf Backhuysen of Bakhuizen, maar het lijkt meer op een inscheping en vertrek, dan op een landing. (Coll. BBC.co.uk)
Een suggestie is dat het de inscheping en het vertrek van prins Willem II naar Engeland was in 1641, terwijl enkele historici in de Neue Rezidenz in Bamberg, Duitsland stellen, dat dit het vertrek van Charles II naar Engeland was in 1660. Het schilderij wordt nu toegeschreven aan Hendrick Dubbels, waarschijnlijk in samenwerking met Backuysen, in wiens atelier hij werkte. Het schilderij hangt sinds de bouw in 1860 in Brodsworth Hall in Engeland. In april 1641 werd de veertienjarige Willem II naar Engeland gevaren voor diens huwelijk met de negenjarige Engelse prinses Maria Henriëtte Stuart. In juni 1641 werd de jonge prins teruggebracht naar de Republiek.
Opvallend is de groep voornaam geklede strandbezoekers bij de koets met witte paarden. Een modieus geklede vrouw met een meisje en een jongen. De jongen zwaait met zijn rechterhand. Misschien zijn het prinses Amalia van Solms met prinses Maria Henriëtte Stuart en prins Willem II, die hun moeder en schoonmoeder koningin Henriëtte Maria van Engeland op maandag 29 januari 1643 uitzwaaien. Zij ging terug naar Engeland met in de ruimen van schepen wapens voor 6000 soldaten, die ze via Nederland had gekocht. Dat verklaart ook de tonnen met waarschijnlijk buskruit, links op het schilderij, die naar de schepen worden gerold. De kleine schepen in de branding zijn waarschijlijk volgeladen met wapens en warden naar de Engelse schepen in de verte gebracht.
Maerten Fransz. van der Hulst, (1600-1645) schilderde in 1644 het vertrek van prins Willem II. (Coll. Schlossmuseum Schloss Friedenstein). Opvallend op beide schilderijen is de overeenkomst tussen de groep op de voorgrond. Ook de nettenwagen, huifkarren en koetsen komen op beide schilderijen voor.
 
Ludolf Bakhuizen (Emden, 28 december 1630 [1] - Amsterdam, 7/8 november 1708) was een in Duitsland geboren schilder van zeegezichten en die begon als kalligraaf en zich ook verdiepte in de wiskunde. Zijn vader was griffier aan het Hof van Aurich en vestigde zich in 1622 in Embden als notaris. Ludolf bezocht daar de Latijnse school. Bakhuizen kwam in 1649 naar Amsterdam waar hij werkte als klerk en boekhouder voor het beroemde handelshuis Bartolotti. Zijn fraaie handschrift trok de aandacht en geïnspireerd door de zeegezichten van Willem van de Velde de Oude begon hij met pen op paneel te tekenen. Hij vervolmaakte zijn vaardigheden met olieverf en werd fulltime kunstenaar met misschien Allart van Everdingen maar vooral Hendrick Dubbels als leermeester.
 
Hendrick Dubbels (Amsterdam, 1621 - aldaar, 1707) was een Nederlands kunstschilder uit de Gouden Eeuw, gespecialiseerd in marines en winter- en maanlandschappen. Dubbels werkte een groot deel van zijn leven in ateliers van andere schilders.
 
Bronnen:
Prins Willem II van Oranje Nassau op Wikipedia
Prins Willem II op Huis van Oranje
Vertrek van prins Willem II van Oranje naar Engeland in 1641
Departure of William II for England from the beach at Scheveningen
Ludolf Backhuysen op Wikipedia
Hendrick Dubbels op Wikipedia
Maerten Fransz. van der Hulst