|
|
Verblijf van Charles
II in Den Haag, 25 mei tot 2 juni 1660 |
|
|
Feestmaal voor
koning Karel II van Engeland in het Mauritshuis te Den Haag, 1660. Anthony van Zijlvelt
(toegeschreven aan) (ca. 1637-na 1695). (Coll. Rijksmuseum, Amsterdam) |
Gastmaal bij kaarslicht voor de Engelse
koning Karel II in het Mauritshuis te Den Haag, 30 mei 1660, aangeboden door de Staten
van Holland. Episode tijdens zijn rondreis door en vertrek uit de Nederlanden. De
koning zit rechts tussen zijn tante Elisabeth, koningin van Bohemen, en zijn zuster
Maria Henrietta Stuart, prinses van Oranje. Op de voorgrond de jonge prins Willem
III. Links aan de muur het dubbelportret van Friedrich Wilhelm I en Louise Henriette. |
|
|
|
Den 29. sijne Majesteyt in de Franse
Kercke zijnde/ raeckte aldaer eeni.iecken aen/ mette ghewoonlijcke Ceremonien: 's
Middachs wierde ghetracteert by de Staten van Hollant/ de Coningh sat onder een Herlijcke
Hemel/ overdeckt met Kroonen en appelen van Oranje: Boven hong een scone kandelaer
van Christal de Montagne/ heel fray illustrerende: Zijn Maj. sat aen/ topper eynde
van de Tafel/ en ter rechter hant sat zijn Moeye de Coninginne van Bohemen/ ter lincker
zijn Suster de Princessse Royale/ naest de Coniginne van Bohemen rechter Duc de Jorck/
en ter lincker naest de Princesse Royal Duc de Glochester/ en daer nae de Prins van
Orangen: Wanneer men Keyserlijck opdischte: Zijn Majesteyt wiert toen van de Staten
vereert met Vorstelijck Ledekant 90000. guldens waerdigh/ voor 8000. gl. fijn Haerlems
Lijnwaet/ en een goede somme penningen/ den dach wierde doorgebracht met veele vertellingen:
Zijn Majesteyt verhaelde selfs zijn wonderlijcke avonturen na de Slagh van Worchester/
en hoe hy in de West in groot gevaer met Juffrou Lane hebbende gereyst/ het spit
gedrayt/ en ghevaerlijcke ontmoetingen hadde gehad/ en in Vranchrijck gheretireert
zijnde/ noyt door Wapenen ofte ghewemelt/ hoewel genoech aengeprichelt met occasie/
zijn recht tot te Kroon van Engelandt had willen soecken/ &c. Dat Gode nu sulckr
voor hem sonder Bloetstortinghe hadde uytghewerckt/ en hy derhalven versocht/ dat
hare Ed: Groot Mog: tot zijn vertreck ghelief den te stellen alle noodige ordre:
Waer op de Staten last gaven tot 60. open en 40. overdeckte Wagens/ en voorts alle
Zee-Pincken van Hollant na Schevelingen te komen/ tot transport van zijne Hoogh-ghemelte
Majesteyt/ en het groot getal Engelse Heeren/ en hare Bagagie/ doen binnen den Hage
zijnde: Men voerde des wegen oock 58. Kanons na de Zee-strant. En te Schevelingen
wierde voor-sieninge gedaen van alle provisie/ op so ongemeen sake: Alle dagen sagmen
den Haegh van menschen vervullen/ star-oogende nae de Venster/ waer uyt zijne Majesteyt
sich diverse mael voort alle de Weereldt sich vertoonde/ van het Huys van den bovengemelt
Vijver.
(Bron: HOLLANDTSE MERCURIUS, 1660) |
|
De 29e mei toen zijne Majesteit in
de Franse kerk was, raakte hij een zieke aan met de gebruikelijke plechtigheid. 's
Middags werd hij door de Staten van Holland onthaalt. De Koning zat onder een prachtig
baldakijn, bedekt met kronen en appeltjes van Oranje. Aan het plafond hing een mooie
kandelaar van Bergkristal, die mooi verlichtte. Zijne Majesteit zat aan het hoofd
van de tafel en aan zijn rechterhand zijn tante de Koningin van Bohemen, aan zijn
linkerhand zijn zuster Prinses Royal en links van de Prinses Royal de Hertog van
Gloucester en daar naast de Prins van Oranje. Toen men keizerlijk opdiende werd zijne
Majesteit vereerd met een Vorstelijk Ledikant ter waarde van 90.000 gulden en voor
8000 gulden fijn Haarlems Laken en een goede som penningen. De dag werd doorgebracht
met veel verhalen. Zijne Majesteit vertelde zelfs zijn wonderlijke avonturen na de
Slag bij Worcester en hoe hij in het westen van Engeland samen met Juffrouw Lane
de gevaarlijke reis had gemaakt. Dat hij het spit had gedraaid, gevaarlijke ontmoetingen
had gehad en zich in Frankrijk had teruggetrokken. En nooit met wapens of geweld
de kroon van Engeland had willen zoeken, hoewel hij daartoe bij gelegenheid genoeg
was geprikkeld.
Dat God nu dit zonder bloedvergieten had uitgewerkt en daarom verzocht hij de Edele
Groot Mogendheden alles in het werk wilde stellen voor zijn vertrek. Daarop gaven
de Staten opdracht voor 60 open open en 40 overdekte wagens en voorts alle zeepinken
van Holland naar Scheveningen te komen voor het transport van zijne Hooggeprezen
Majesteit en het grote aantal Engelse Heren en hun bagage, die in Den Haag waren.
Men vervoerde ook 58 kanonnen naar het zeestrand. En in Scheveningen werden voorzieningen
getroffen voor voorraden levensmiddelen. Alle dagen zag men Den Haag vol met mensen,
die staarden naar het venster van het Huis bij vermelde Vijverberg (het Mauritshuis),
waaruit zijne Majesteit zich verschilende keren voor iedereen vertoonde.
(Bron tekst: HOLLANDTSE MERCURIUS, 1660) |
|
|
Bronnen: |
Charles II van Engeland op Wikipedia |
Feestmaal voor koning Karel II van Engeland
in het Mauritshuis |
HOLLANDTSE
MERCURIUS, 1660 |
|
|
|