Jan Brueghel de Oude (1568 - 1625) Panoramisch Landschap met reizigers, 1610 Het moet een dubbelbaans verbindingsweg tussen steden zijn geweest. Huifkarren rijden richting de verte en komen naar de kijker toe. Een boerenfamilie rust uit langs de weg. Een ruiter te paard met een musket rijdt mee ter bescherming. De voerman in het midden is afgestegen en slaat de paarden met de zweep om door een modderig stuk weg te komen. Waarschijnlijk heeft een paard het ooit niet gehaald. Het geraaamte ligt in het zand.   In 1612 schilderde Jan Brueghel de Oude samen met Sebastian Vrancx (1573-1647) dit schilderij van de aanval door bandieten op een karavaan huifkarren. Het landschap lijkt erg veel op het Panoramische landschap met reizigers. Misschien symboliseert het geraamte van een paard op dat schilderij de relatie met het schilderij over de overval. De aanval door de bandieten geeft een beeld van de verschrikkingen, die reizigers en handelaren onderweg konden tegenkomen. De aanvallers hadden geen medelijden met de burgers of kinderen. Zo te zien werd iedereen gedood. Vermoedelijk is het landschap door Jan Brueghel geschilderd en zijn de figuren door Sebastian Vrancx toegevoegd.   Jan Brueghel was de zoon van Pieter Brueghel de Oude en vader van Jan Brueghel de Jonge. Ook was hij de broer van Pieter Brueghel de Jonge, de oom van Jan van Kessel en de schoonvader van David Teniers de Jonge. Zijn vader stierf een jaar na zijn geboorte. Hij kreeg zijn opleiding van zijn grootmoeder, die miniatuurschilderes was, en van Pieter Goetkindt. In 1589 trok hij naar Italië, waar hij in Napels, Rome en Milaan werkzaam was. In Rome raakte hij bevriend met Paul Bril. De twee schilders werkten samen en oefenden een sterke wederzijdse invloed op elkaar uit. Een andere samenwerking was die met Johann Rottenhammer, die hem bekend maakte met de kunst in Venetië. Terug in Antwerpen keerde hij terug naar het type panoramische vergezichten omzoomd door coulisseachtige bergen zoals dat in Vlaanderen traditie was (vergelijk de werken van Joos de Momper). Ook het traditionele driekleurenschema (bruine voorgrond, groen middenplan, blauw verschiet) en de hoge horizon zijn onverminderd aanwezig. Weer wat later, rond 1605, krijgt het dorpsgezicht met lage horizon zijn voorkeur. Ten slotte, rond 1610, schilderde hij meer open landschappen met een realistischer inslag die aan het Brabantse landschap herinneren. Ze zijn veelal gestoffeerd met reizigers in huifkarren of boeren.   Bronnen: Jan Brueghel de Oude op Wikipedia Colnaghi Aanval op karavaan huifkarren Kunsthistorisches Museum Vienna