Willem Bastiaan Tholen (1860-1931)
In de nacht van 22 op 23 december 1894 werden vele bomschuiten hoog op het strand te pletter gegooid. Willem Bastiaan Tholen schilderde de ramp op de kop van de Keizerstraat.Twee gehavende bomschuiten liggen naast Hotel Zeerust. Met man en macht wordt gewerkt aan het redden van de schuiten. (Coll. Artmight.com)
 
De nacht van 22 op 23 december 1894.
De storm bracht te Scheveningen en aan de zeewering en aan de vloot enorme verliezen toe.
In den avond van Zaterdag wakkerde de sterke Zuidwestenwind tot storm aan en schoot uit naar het Noordwesten. Met reuzenkracht beukte de zee van elf uur des avonds tot 2 uur in den nacht de duinen. Telkens gingen brokken grond verloren, door de golven losgewoeld en dan medegevoerd, zeifs op den strandweg was men niet meer veilig, want elk oogenblik zag men, toen de duinrand verdwenen was, ook den weg versmallen.
Bij de Kerkwerf liep het zeewater het dorp in en op enkele plaatsen in de Jacob Pronkstraat liep men omstreeks halftwee tot aan de knieën in het water.
Treurig, allertreurigst was het met de vioot gesteld. De schepen, die in winterlaag en op het duin en aan den strandweg stonden, waren honderdvijftig in getal. Meer dan de helft van dat aantal stortte in den nacht achtereenvolgens naar beneden. Niettegenstaande de groote duisternis, waagde men nog pogingen om de vaartuigen hooger op te halen, maar men moest voor de overmacht bukken.
Toen de schepen omiaag waren gesmakt, begon eerst de vernieling, want daar alle zonder ankertouwen waren, werden ze tegen elkaar gesmeten. Een schuit maakte zeifs een tocht van de Kerkwerf naar het Oranje-hotel.
Bij het aanbreken van den dag kwam eerst de omvang van de ramp aan het licht.
Vijf en twintig vaartuigen waren geheel verloren. Het strand was bezaaid met brokstukken, masten enz. van de vernielde schepen; het was een ware chaos. Er waren bommen, waar men in- en uit kon loopen.
Vele reeders waren tegen schade aan het strand geassureerd voor twee derden der schade, maar enkelen, die zich niet verzekerd hadden, waren geheel geruineerd.
Een schipper, Jacob Kujjper, die tijdens den storm aan een matroos op een schuit een touw wilde overreiken, voelde den grond onder zich verdwijnen, ook hij verdronk en nooit werd meer een spoor van den man gevonden.
En de zeewering? Wat jaren geleden reeds voorspeld was, dat de strandweg nog eenmaal een prooi der golven zou worden, was nu een feit geworden. Ter hoogte van de sociëteit Neptunus bleef van dien weg slechts 1 à 2 Meter breedte over. De bronzen honden, die aan de zeezijde van het Kurhaus de wacht hielden, werden van hun voetstuk op het strand geworpen. Bij de Naald ging de duinvoet wel 15 Meter terug.
Hoogheemraden hadden den aanleg van hoofden voor Scheveningen uitgesteld tot het begin van 1895, maar thans waren zij wel gedwongen terstond de handen aan het werk te slaan.
Den 26sten December werd reeds door Delfland met het bouwen van een gedeelte strandmuur van het hotel Rauch tot Zeerust begonnen, omdat voor de Kerkwerf het gevaar het meest dreigde. Dit was evenwel slechts eene tijdelijke voorziening.
Aangezien reeds den volgenden dag na den storm de wind geheel bedaard was, meende men ditmaal niet met een gewonen storm, maar met een zeebeving te doen gehad te hebben.
Willem Bastiaan Tholen (Amsterdam, 13 februari 1860 - Den Haag, 5 december 1931) was een Nederlands kunstschilder. Hij was een zoon van de schilder Pieter Hendrik Hermanus Tholen en Johanna Maria Arendsen. Zijn vader legde zich later meer toe op de kunsthandel.
Tholen woonde en werkte in verschillende plaatsen in Nederland. Hij kreeg onder anderen les van Paul Joseph Constantin Gabriël. Van 1877 tot 1878 bevond hij zich in Delft. In Delft kreeg Tholen les van Adolf le Comte en behaalde akte M.O. rechtlijnig tekenen aan de Polytechnische school. De natuur vormde voor Tholen de grootste bron van inspiratie.
In 1918 overleed Tholens eerste vrouw Jacoba Suzanna Muller, waarna hij in 1919 hertrouwde met Lita de Ranitz. Hij woonde en werkte in Den Haag op de zgn. Kanaalvilla. Na zijn dood in 1931 werd hij begraven op de Nieuwe Begraafplaats aan de Soerenseweg in Apeldoorn in het graf van zijn vader. Zijn werken zijn te zien in vele musea waaronder het Boijmans van Beuningen en het Rijksmuseum Amsterdam. (Bron: Wikipedia.org)
 
Bronnen:
Willem Bastiaan Tholen op Wikipedia
Bomschuiten op het strand van Scheveningen na de storm van 1894
De nacht van 22 op 23 december 1894