|
|
|
|
| Vertrek van de
postkoets Haarlem - Den Haag |
| |
| Handelaren, kooplieden, ambtenaren
en de gegoede burgerij maakten veel gebruik van de huifkar, postkoets die ook wel
open tentwagen of reiswagen werd genoemd. Er waren regelmatige diensten op trajecten
tussen steden. |
| |
 |
Het Haarlems herenlogement was een
herberg voor voorname lieden en een vertrekpunt van de postkoets/huifkar naar Den
Haag. Tekening naar een gravure uit 1688. De afbeelding op de achterkant van de postkoets
is mogelijk het wapen van Haarlem. De gravure van het Heerenlogement is gemaakt door
Romeyn de Hooghe in 1688.
De bovenstaande illustratie is mogelijk gemaakt door Wybrand Hendriks in 1800. (Klik
voor een groter formaat op de afbeelding) |
| |
| Proveniershof Haarlem |
 Het Proveniershof is een hofje in Haarlem,
gelegen aan de Grote Houtstraat 140, de drukste winkelstraat van Haarlem. Het Proveniershof
heeft wel de vorm van een hof, maar is anders dan 'gewone' hofjes niet gesticht door
een gilde, een rijke particulier of een kerk. De naam Proveniershof dankt het hofje
aan het feit dat hier tot 1866 een Proveniershuis te vinden was. In het voormalige
Proveniershuis zijn nu appartementen gebouwd.
Van klooster tot Heerenlogement
In de vijftiende eeuw stond op de plek van het Proveniershofje het katholieke vrouwenklooster
Sint Michiel. In 1578 - ten tijde van de reformatie - werden de nonnen door de protestanten
verjaagd. Drie jaar later werd het klooster en het omliggende terrein door de Prins
van Oranje toegewezen aan de stad Haarlem als vergoeding voor de schade die de stad
tijdens het Beleg van Haarlem had geleden. Het terrein werd in gebruik genomen door
de Schutterij Sint Joris die het kloosterhof als oefenveld gebruikte; zo'n oefenveld
heette in die tijd 'De Doelen'. Daarmee had de stad Haarlem twee 'Doelen': de Cloveniersdoelen
en de Sint Jorisdoelen. In 1592 werd het kloostergebouw vervangen door een nieuw
'Doelengebouw', dit gebouw staat er nog steeds en is nu het poortgebouw van het hofje.
In 1681 besloot de stad Haarlem dat één Doelen voor de schutterij voldoende
was. De Sint Jorisdoelen werd in 1682 onder toezicht van stadsbouwmeester Lieven
de Key verbouwd tot 'Heerenlogement', een herberg voor mannen. De meeste huizen van
het huidige Proveniershof dateren ook uit de 17e eeuw. Deze huizen, gebouwd achter
het toenmalige heerenlogement, hadden niets met de herberg te maken, ze waren eigendom
van de stad Haarlem en werden verhuurd aan particulieren. |
| |
| Bronnen: |
| Proveniershof Haarlem op Wikipedia |
| Proveniershof Haarlem van Romeyn de Hooghe |
| Wybrand Hendriks
op Wikimedia |
| Steden en hun verleden, Teleac,
Utrecht, 1988 |
|
|
|
