|
|
|
|
| BRONVERMELDING AFBEELDINGEN VAN YOUTUBE
FILMPJES |
| |
 De vischafslag en vischverkoop op Scheveningen
in de 17e eeuw
"Reeds in de vroegste tijden hebben de visschers het voordeel ingezien om hun
gevangen visch aan het strand in openbaren verkoop te brengen en daaraan dankt het
instituut, dat men vischafslag noemt, zijn ontstaan. Opmerkelijk is het dat men daarbij
steeds het systeem van afslaan en niet van het opbieden gevolgd heeft en dat is blijven
volgens tot op het huidige oogenblik.
De Scheveningse schout handhaafde de orde bij den vischafslag, krachtens zijn ambt
was hij bij dien dagelijkschen openbaren vischverkoop de stokhouder, of de man die
telkens een zootje visch aanwees, welke werd afgeslagen."
(Bron: Geschiedenis van Scheveningen, door J.C. Vermaas. Uitgeverij J.J. Couvreur,
Den Haag, 1926) |
| |
1. Cornelis Elandts (1641-1687)
Scheveningen vóór 1570. In 1664 maakte Cornelis Elandts in opdracht
van de Haagse bestuurders een copie van een schilderij van een onbekende kunstenaar,
dat in de Oude Kerk van Scheveningen hing. Het schilderij gaf een beeld van Scheveningen,
toen nog Schevelinge of Schevelinck genoemd, van vóór de Allerheiligenvloed
op 1 november 1570. De weg naar Den Haag was toen nog een zandweg door de duinen
en Scheveningen dicht tegen het strand aan gebouwd. Zonder bescherming van duinen.
De kustwering bestond uit houten palen, die niet bestand bleken tegen de verschrikkelijke
storm. (Coll. Haags Historisch Museum)
2. Cornelis Verbeeck (ca. 1590- na 1637)
Het Haags Historisch Museum is in het bezit van dit werk dat mogelijk kan worden
toegeschreven aan Cornelis Verbeeck. Op de prentbriefkaart van dit schilderij van
het Haags Historisch Museum staat: Onbekende kunstenaar/ Aankomst van de eerste haringjagers
te Scheveningen, ca 1618, olieverfpaneel, 33x63 cm /Collectie Haags Historisch Museum
/Art Unlimited 1988.
3. Adriaen van Nieulandt (1587-1658)
Maurits (1567-1625) en Frederik Hendrik (1584-1647), prinsen van Oranje, op het strand
van Scheveningen. De jongere edelman links is prins Frederik Hendrik en de oudere
rechts prins Maurits. Rechts een door prins Maurits gefokt zilvergrijs gevlekt 'oorlogspaard'
ofwel een War Horse in de 80-tig jarige oorlog. Het schilderij moet vóór
1625 zijn gemaakt, waarschijnlijk rond 1620. Helaas is het schilderij beschadigd.
(Coll. Museum Mauritshuis Den Haag).
4. Hendrik Cornelisz. Vroom (1562/1563-1640)
Het strand van Scheveningen, 1623. De strandscène toont vissersboten, die
terugkeren met hun vangst. Vissers dragen de vis in manden naar het strand, waar
enkele goed-geklede burgers op hen wachten. Rechts komt een garnalenvisser met zijn
net uit het water en op de achtergrond een oorlogsschip, dat de vissersschepen beschermde
tegen piraten en aanvallen van de Spanjaarden. (Coll. Christies.com)
5. Hendrik Cornelisz. Vroom (1562/1563-1640)
Een gezicht van het strand bij Scheveningen met vissers, die hun vangst uitladen
en elegant geklede burgers, die over het strand flaneren, 1630. Op dit schilderij
is links van het midden het Schuitengat te zien. De afbeelding lijkt op het tafereel
van 1623. Een pink wordt op de voorgrond op het strand getrokken. Links op de voorgrond
is eenzelfde paard met wagen te zien en ook op dit schilderij kijken enkele burgers
toe. (Coll. Sothebys.com)
6. Simon Jacobsz. de Vlieger (ca. 1601-1653)
Visverkoop op het duin van Scheveningen, 1630. In de duinen boven het strand heeft
een groep vissers en familie zich verzameld. Op de grond liggen vissen en manden
met vis. (Coll. Rijksmuseum Amsterdam).
7. Jan Josephsz. van Goyen (1596-1656).
Visafslag op het strand van Scheveningen, 1632. Op dit schilderij van olieverf op
hout schilderde Jan van Goyen in 1632 de visafslag aan de noordzijde van de kerk
van Scheveningen. (Coll. Museum der Bildenden Künste, Leipzig).
8. Simon Jacobsz. de Vlieger (ca. 1601-1653)
Het strand van Scheveningen, 1633. Scheveningen, een vissersdorp aan de Nederlandse
kust in de buurt van Den Haag, werd vereeuwigd door vele kunstenaars. In de verte
rechts zijn in de verte de contouren zichtbaar van de 'Oude Kerk' van Scheveningen.
Net als veel andere schilders maakte ook Simon de Vlieger gebruik van een lage horizon
om zo de luchten beter tot uiting te laten komen. Opvallend is, dat de visafslag
zo ver van het dorp Scheveningen af plaats vond. In de verte zijn vaag de contouren
zichtbaar van de "Oude Kerk". Op het strand rijdt en koets met vier witte
paarden ervoor. Mogelijk brengt Prins Frederik Hendrik een bezoek aan het strand.
Pinken liggen op rollers op het strand. De pink op de voorgrond wordt uitgeladen.
Twee ruiters te paard en een hond kijken naar het werk van de vissers. (Coll. Royal
Museums, Greenwich, UK)
9. Simon Jacobsz. de Vlieger (ca. 1601-1653)
Visverkoop op het strand, ca. 1633. (Coll. Kollor Auctions, Zürich)
10. Hendrick van Anthonissen (1605 - 1656)
Het strand van Scheveningen. In de verte de "Oude Kerk" en op de voorgrond
het sorteren van de vis. Welgestelde burgers uit Den Haag zijn met hun dochter naar
het strand gekomen. Het lijkt alsof de man zijn linkerarm in een draagband ondersteund.
(Coll. Museum Smidt van Gelder, Antwerpen)
11. Jan Josephsz. van Goyen (1596-1656).
Strandgezicht van Scheveningen,1642. Links de toren van de 'Oude Kerk'. In het midden
rijdt een koets, getrokken door zes paarden, over het strand. (Coll. Lempertz.com)
12. Jan Josephsz. van Goyen (1596-1656)
Kustlandschap, 1643. (Coll. Koetser Gallery, Zurich)
13. Jan Josephsz. van Goyen (1596-1656).
De visafslag op het strand van Scheveningen in 1646. (Coll. Museo Thyssen-Bornemisza,
Madrid)
14. Willem van Diest (1610-1673)
In 1646 schilderde Willem van Diest de visafslag op het strand van Scheveningen.
Rechts op de achtergrond is de toren van de Oude Kerk zichtbaar. Pinken komen door
de branding aan land. Ook in 1646 werden honden uitgelaten op het strand. (Coll.
Haags Historisch Museum)
15. Willem van Diest (1610-1673)
Strand Scheveningen met zeilwagen van Simon Stevin
Willem van Diest schilderde in 1646 het Schuitengat in Scheveningen met rechts op
de voorgrond de visafslag op het strand. Rechts in het midden wordt een pink over
palen op het strand getrokken. Rechts op de achtergrond is de kleine zeilwagen van
Simon Stevin te zien. Links van het midden staat een man met een telescoop te kijken
naar de schepen op zee. De telescoop was in 1608 uitgevonden door de Nederlander
Jacob Adriaanszoon Metius. (Coll. Haags Historisch Museum)
16. Willem Gillisz. Kool (1608 - 1666)
Zicht op Scheveningen. Een levendig strandgezicht met visverkopers, een ruiter en
het vissersdorp met de 'Oude Kerk' op de achtergrond. (Coll. Kunstauktionshaus, Schlosser,
Bamberg, Duitsland)
17. Benjamin Gerritsz Cuyp (1612-1652)
Strandgezicht met visverkoper. Links het uitladen van de vangst en de visafslag op
het strand van Scheveningen met een visverkoper en twee mannen te paard. Op de achtergrond
de vuurbaak. Een eenvoudige visser biedt de rijk geklede ruiters - stadsmensen vermoedelijk
- een vis aan. (Coll. Dordrechts Museum)
18AB. Hendrick de Meijer (ca. 1620 - na 1689)
De duinen bij Scheveningen met een koets, huifkarren en een nettenwagen. In de verte
de toren van de 'Oude Kerk' van Scheveningen. (Coll. Koninklijk Museum voor Schone
Kunsten, Antwerpen)
19. Hendrick de Meijer (ca. 1620 - na 1689)
Strandgezicht bij Scheveningen. (Particuliere Collectie).
20. Hendrick de Meijer (ca. 1620 - na 1689)
Strandgezicht van Scheveningen met visverkopers. Op de achtergrond de 'Oude Kerk'
van Scheveningen. (Coll. Artnet.com)
21. Egbert Lievensz van der Poel (1621-1664)
Het strand van Scheveningen. (Coll. Cornette de Saint-Cyr, Parijs)
22. Jacob Esselens (1626-1687)
Een pink is op houten rollen op het strand getrokken, 1651. De vangst wordt rechts
onderaan in beeld, verkocht. Via de Kerkwerf, de huidige Keizerstraat rijdt een koets
met een vierspan ervoor naar het strand. (Bron: Hollandse stranden in de Gouden Eeuw,
Katwijks Museum, 2004).
23. Hendrick de Meijer (ca. 1620 - na 1689)
Strandgezicht met visverkoop; op de achtergrond Scheveningen. (Coll. Rkd.nl).
24. Hendrick de Meijer (ca. 1620 - na 1689)
Het strand van Scheveningen met vissers die de vangst uitladen en schepen op de achtergrond.
Met een koets, een huifkar en een open wagen vetrekken bezoekers van het strand.
Het schilderij is gesigneerd met H. DE MEYER / 1653. (Coll. Bonhams.com)
25AB. Cornelis Beelt (ca 1630-1702)
Het strand van Scheveningen, 1655. Op de achtergrond de 'Oude Kerk" van Scheveningen
met op de voorgrond de visafslag bij een tent, die in het duin is gebouwd. (Coll.
Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, Antwerpen)
26AB. Cornelis Beelt (ca 1630-1702)
De visafslag op het strand van Scheveningen met een koets uit Den Haag, die waarschijnlijk
vis komt kopen. Op de achtergrond de Oude Kerk, waarvan de toren wit is geschilderd.
(Coll. Kunsthaus Lempertz, Keulen)
27. Cornelis Beelt (ca 1630-1702)
Dorpsgezicht met visafslag op het strand van Scheveningen. Het schilderij is in het
bezit van Muzee Scheveningen. (Coll. Muzee, Scheveningen)
28. Ludolf Leendertsz. de Jongh (1616-1679)
De pink is op het strand van Scheveningen getrokken en de vis ligt klaar voor de
verkoop. In het midden van het beeld zijn enkele naakt badende figuren te zien. (Bron:
Hollandse stranden in de Gouden Eeuw, Katwijks Museum, 2004).
29. Isaac Willaerts (1620 - 1693) en Willem Ormea (1611-1673)
Strandscene met visserij werkzaamheden en een ijskelder. Op de voorgrond een stilleven
van vissen. Links in het duin zijn de poorten naar de ijskelder geschilderd. Het
schilderij is gedateerd: 1656.
Het visstilleven werd geschilderd door Willem Ormea (geb. voor 1611-1673) Isaac Williaerts
was lid van een Nederlandse schilders familie. Hij was de zoon van Adam Willaerts
en de broer van Abraham Willaerts, die allebei zeeschilders waren. In 1653 werd Isaac
Willaerts meesterschilder en in 1666 voorzitter van het Utrechtse Lucas Gilde. Hij
werd sterk beinvloed door de kustschilderijen van zijn vader. De visstillevens van
Willem Ormea werden in het begin voorzien van een zee-achtergrond door de vader Adam
Willaerts en later door Isaac Willaerts. (Coll. Hampel-auctions.com)
30. Willem van Diest (1610-1673)
Pinken komen terug van de vangst. Links een Nederlands oorlogsschip. Op het strand
een visafslag en burgers die een wandeling maken over het strand. Willem van Diest
maakte dit schilderij in 1660. (Coll. Rijksmuseum, Amsterdam).
31. Egbert Lievensz van der Poel (1621-1664)
Egbert van der Poel was bekend om zijn nachtelijke scènes. In 1663 schilderde
hij vissers op het strand. Het is niet duidelijk of de pinken gereed worden gemaakt
voor vertrek of dat ze worden uitgeladen na binnenkomst. Het moet vroeg in de ochtend
zijn. Links lopen enkele mensen over het Schuitegat. Op de achtergrond de kerk van
Scheveningen en de vuurbaak. Een zeldzame nachtelijke scène van het strand
van Scheveningen in de Gouden Eeuw. (Bron: Onbekend).
32. Egbert Lievensz van der Poel (1621-1664)
Strand bij maanlicht met vissers, die vangst uitladen. Het lijkt erop, dat vissers
waken bij hun pinken voor het vertrek. Het is vroeg in de ochtend. Links staat een
schuilhut en heel vaag is op de achtergrond een kerk te zien. (Bron: Wikigallery.org).
33. Klaes, Nicolaes, Claes Molenaer (ca.1628-ca.1676)
Het strand van Scheveningen met vissers en de visafslag..Links is duidelijk de kerk
te zien met de toren en een klein torentje op het schip van de kerk. Op het duin
staat een paal, die gebruikt werd om vissers te laten zien waar ze konden landen
op het strand. Rechts is de visafslag en links bij de hutjes wordt vis schoongemaakt.
(Coll. Christies.com)
34. Salomon Jacobsz. van Ruysdael (1600-1670) Scheven ingen vanuit het Noord-Oosten
Opvallend op dit schilderij uit 1665 is de toren van de "Oude Kerk" van
Scheveningen. Op het schilderij uit 1663 van Ruysdael en veel schilderijen van andere
schilders is de spits langer. Bij de kerk zijn enkele loslopende koeien geschilderd.
Op de voorgrond zit een visverkoopster en in de verte staat de vuurbaak op een duintop.
Pinken liggen op het strand en een huifkar is via het Schuitengat het strand opgereden.
In het midden kijken drie ruiters naar de visafslag. J.C. Vermaas schrijft in zijn
boek: Geschiedenis van Scheveningen dat er in 1665 een storm is geweest, waarbij
de zee nu en dan over de buitenste duinenrij sloeg en de kerk stond rondom in het
water. Het lijkt erop dan Ruysdael dit tafereel na de storm heeft geschilderd. Het
duin was tot dicht bij de kerk weggeslagen. (Coll. Philadelphia Museum of Art)
35. Aelbert Cuyp (16201691)
Ruiters te paard op het strand van Scheveningen, 1650. (Coll. Artnet.com)
36. Thomas Heeremans (1641- ca 1700)
Ook op dit schilderij uit 1678 valt het gras op de duinen op. Er zijn nog meer mensen
te zien, dan op het vorige schilderij. Veel pinken zijn terugekomen met verse vis
en op verschillende plekken wordt deze verhandeld. Het standpunt van de schilder
is iets dichterbij de kerk, dan in het vorige. (Coll. Douwesfineart.com)
37. Thomas Heeremans
Strand bij Scheveningen, 1678. (Coll. Lempertz.com)
38. Pieter, Peeter of Peter Bout (1658-1719)
Dit schilderij van Pieter Bout is getiteld: "Visverkoop op het strand van Scheveningen",
1670. (Coll. Van-Ham.com)
Het is een verzonnen kustlandschap met devuurtoren op een vreemde plaats. Op de achtergrond
zijn wel duinen te zien, maar geen strand. Het lijkt erop dat de pink op de voorgrond
over de rollers weer naar zee wordt geduwd door de mannen aan de achterkant.
39. Lucas Smout de Jonge (1671-1713)
Het strand bij Scheveningen, ca. 1700. Rechts op de achtergrond de 'Oude Kerk' van
Scheveningen. Links van de kerk, het gebouw 'Nieuw Soetenburgh', dat in 1662 werd
gebouwd voor Cornelis van Soetens en rechts een muur van het 'Heerenlogement'dat
in 1665 werd gebouwd en later Hotel Zeerust werd. Via de kop van de Keizerstraat
rijden wagens met strandgasten naar zee toe. Rechts op de voorgrond de visafslag.
Links wordt een bomschuit door zes paarden het strand opgetrokken. (Coll. Koninklijk
Museum voor Schone Kunsten, Antwerpen).
40. Lucas Smout de Jonge (1671-1713)
Het strand van Scheveningen, ca. 1700. Het schilderij toont de terugkomst van de
vissersschepen in de avondschemering. Op de voorgrond de visafslag. Rechts op de
achtergrond de Oude Kerk van Scheveningen met daaronder, links het gebouw 'Nieuw
Soetenburgh', dat in 1662 werd gebouwd voor Cornelis van Soetens en rechts het 'Heerenlogement'dat
in 1665 werd gebouwd en later Hotel Zeerust werd. Links wordt een wagen, waarin een
aantal strandbezoekers, door twee paarden uit de zee getrokken. Rechts vertrekt een
huifkar richting Keizerstraat. (Coll. Galerie Atena, Parijs).
41. Lucas Smout de Jonge (1671-1713)
Elegant geklede figuren beoordelen de gevangen vis met zeilende schepen op zee en
boten op het strand. (Coll. Bonhams.com). |
| |
Muziek/Music
1. Gymnopedie No 1 3:07 Kevin MacLeod Classical | Rustig
Gymnopedie No 1 van Kevin MacLeod is gelicentieerd onder een Creative Commons Attribution-licentie
(https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/)
Bron: http://incompetech.com/music/royalty-free/index.html?isrc=USUAN1100787
Artiest: http://incompetech.com/
2. Gymnopedie No 2 2:39 Kevin MacLeod Classical | Rustig
Gymnopedie No 2 van Kevin MacLeod is gelicentieerd onder een Creative Commons Attribution-licentie
(https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/)
Bron: http://incompetech.com/music/royalty-free/index.html?isrc=USUAN1100786
Artiest: http://incompetech.com/
3. Gymnopedie No 3 2:25 Kevin MacLeod Classical | Rustig
Gymnopedie No 3 van Kevin MacLeod is gelicentieerd onder een Creative Commons Attribution-licentie
(https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/)
Bron: http://incompetech.com/music/royalty-free/index.html?isrc=USUAN1100785
Artiest: http://incompetech.com/
4. Aretes 4:36 Kevin MacLeod Ambient | Rustig
Aretes van Kevin MacLeod is gelicentieerd onder een Creative Commons Attribution-licentie
(https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/)
Bron: http://incompetech.com/music/royalty-free/index.html?isrc=USUAN1100325
Artiest: http://incompetech.com/
5. Rubix Cube 3:43 Audionautix Ambient | Opgewekt
Rubix Cube van Audionautix is gelicentieerd onder een Creative Commons Attribution-licentie
(https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/)
Artiest: http://audionautix.com/ |
| |
|
|
|