Terug naar Startpagina
 
Vlucht uit Engeland
1642 Maria Henriette
1644 Henrietta Maria
1646 Charles II
1646 Henrietta Anna
1648 James II
1648 Charles II
1649 Charles I onthoofd
1649 Charles II
1650 Overlijden Elizabeth
1651 Charles II
1653 Henry
Verblijf op vasteland
Parijs 1651-1654
Keulen 1654-1656
Brugge 1656-1658
Brussel 1658-1660
Terugkeer naar Engeland 1660
1660 Vertrek uit Breda
1660 Moerdijk - Dordrecht
1660 Rotterdam
1660 Delft
1660 Den Haag
Vertrek van Scheveningen
1660 Scheveningen
Pieter van Abeele
Anoniem
Cornelis Beelt
Jan de Bisschop
Pieter Bout
Johannes Lingelbach
Hendrick de Meijer
Pieter Schut
Willem van de Velde de Jonge
Adriaen van der Venne
Boeken
Over Stuarts
 
Ballingschap Oranjes
De Franse Invasie
Vlucht 18 januari 1795
Vlucht Prinses
Vlucht Prins Willem V
Pink 'Johanna Hoogenraad'
Terugkeer Oranje in 1813
30 november 1813
Herdenking in 2013
Vertrek en aankomst Oranjes en Stuarts op Scheveningen
Vertrek Willem II, 1641
Vertrek Henrietta Maria, 1643
Vertrek Charles II, 1660
Aankomst Willem III, 1691
400 jaar Strandschilders
op Scheveningen
1600-1700
1700-1800
1800-1900 A t/m L
1800-1900 M t/m Z
1900-2000 A t/m L
1900-2000 M t/m Z
2000-heden
Muurschilderingen
Scheveningen op keramiek 1
Scheveningen op keramiek 2
Herdenkingspenningen
Panorama's Scheveningen
Algemeen
Scheveningen toen en nu
Huifkarren op Scheveningen
Zeeslagen bij Scheveningen
Het kanon van Scheveningen
Waarzegster op Scheveningen
Boeken over Scheveningen
Links
Over de Website
Contact
   

De vlucht uit Engeland van Prinses Henrietta Anne Stuart in 1646
 
Henriëtta Anne van Engeland (Exeter, 16 juni 1644 - Saint-Cloud, 30 juni 1670) was de jongste dochter van de Engelse koning Karel I en diens vrouw koningin Henriëtta Maria van Frankrijk. Op het moment dat Henriëtta werd geboren bereikte de Engelse Burgeroorlog een hoogtepunt. In 1661 trouwde Henriëtta met de hertog van Orléans. Ze stond in Frankrijk bekend als Henriette d'Angleterre, in de familie werd ze liefkozend Minette genoemd.
Prinses Henriëtta werd geboren op het Bedford House te Exeter, in het zuiden van Engeland. Twee weken na haar geboorte vluchtte haar moeder, de koningin, uit Engeland en liet Henriëtta achter bij Anne Villiers, Countess of Morton in die tijd bekend als Lady Dalkeith.
Haar vader Charles I zag Henrietta voor het eerst op 26 juli. Voor zijn aankomst had de koning de opdracht gegeven haar volgens de gebruiken in de Kerk van Engeland te dopen en zij werd op 21 juli Henrietta gedoopt in de Kathedraal van Exeter.
Henrietta werd naar het Oatlands Paleis buiten London gebracht, waar de prinses en haar huishouden 3 maanden woonden tot hun vlucht in juni 1646.
Henriette Anne ("Anne" werd bij haar naam gevoegd toen ze werd gedoopt in Parijs, en daarmee toetrad tot de Rooms-katholieke Kerk) werd pas met haar moeder herenigd toen ze twee jaar oud was. In 1649 werd Henriëtta's vader, Karel I, onthoofd en Engeland werd een republiek onder Oliver Cromwell. Henriëtta's moeder vluchtte naar Frankrijk, waar ze haar intrek nam aan het Franse Hof. Ze werd hartelijk ontvangen door haar neef Lodewijk XIV. Henriëtta werd opgevoed aan het Franse Hof. (Bron: Wikipedia.org)
Rechts: Henriette Anne Stuart, Duchesse d'Orléans, 'Madame', dochter van Charles I en Henrietta Maria, zuster van Charles II en vrouw van Philippe d'Orléans. (Bron: Versailles.co.uk)
 
In 1644 was de laatste dochter Henrietta in Exeter geboren en in handen van de gouvernante Lady Dalkeith achtergelaten.
In 1646 wilde het Parlement ook de jongste dochter Henrietta in het St. James Palace onderbrengen.
Maar in de nacht van 24 juli 1646 verkleedde Lady Dalkeith zich als bedelares met eeen stuk opgerolde stof onder haar kleding omeen bochel na te bootsen. Zij wekte Henriette en kleedde haar als een bedelaars jongetje. De trouwe bediende, Thomas Lambert, verkleedde zich om de indruk te wekken, dat hij de vader was van het gezelschap en een meid, Elinor Dyke, ging met hen mee, waarschijnlijk om de prinses te helpen. Ze vertrokken te voet met Prinses Henriette op de rug van Lady Dalkeith.
Het lijkt erop, dat ze de hele tocht van 95 mijl tussen Oatland en Dover hebben gelopen met Lady Dalkeith, die de hele tijd de Prinses droeg. Sir John, die ook verkleedt was, liep een stuk achter hen, zodat hij ze altijd kon zien en te hulp kon komen als het nodig zou zijn.
Prinses Henrietta, die een kleine kletsmajoor was, hielp de anderen niet omdat ze voortdurend tegen iedereen riep: "Ik ben geen jongetje, maar een Prinses".
Toch kwamen ze zonder incidenten in Dover aan en vertrokken naar Calais. Toen ze in Frankrijk waren aangekomen schreef Lady Dalkeith een brief naar Koningin Henrietta Maria, die een rijtuig stuurde om hen op te halen en naar St. Germain in veiligheid te brengen. (Bron: Madameguillotine.org.uk)
Links: Lady Dalkeith's Journey to Dover Boekillustratie van Justice Ford en rechts: Portret van Anne Villiers, Gravin van Morton en Lady Dalkeith (1610-1654) van Theodore Roussel (Bron: Wikipedia.org)
 
Links: Princes Henrietta Anne Stuart (1644ń1670), Gravin van Orléans ("Minette") met Cupido. (Coll. BBC.co.uk) Rechts: Henrietta Anne "Minette" Stuart door Sir Peter Lely (1618-1680) (Bron: Loyaltybindsme.org). (Klik voor een groter formaat op de afbeelding)
 
Toen Henriëtta 17 jaar werd trouwde ze met haar neef, Filips I, Hertog van Orléans. Filips was de jongste zoon van koning Lodewijk XIII en de enige broer van Lodewijk XIV, op dat moment de koning. De twee trouwden in de Koninklijke Kapel te Parijs op 31 maart 1661. Het huwelijk was een grote mislukking en Henriëtta's man gaf de voorkeur aan mooie mannen, die de strijd met Henriëtta aangingen om macht. Er gingen in die tijd vele roddels door de paleisgangen, dat Henriëtta een relatie zou hebben met haar zwager, Lodewijk XIV. Henriëtta had veel invloed bij de koning en gebruikte deze invloed om de favoriete mannen van haar man te verbannen van het Hof. Die mannen beraamden een plan om Henriëtta van het Hof te verwijderen. (Bron: Wikipedia.org)
Van links naar rechts: De tante van Louis XIV Koningin Henriette Maria van Engeland, zijn broer Philippe de Hertig van Orleans, de dichter van de hertog Marie-Louise van Orleans, Henrietta-Anne Stuart; de Koningin-moeder, Anne van Oostenrijk; drie dochters van Gaston d'Orléans; Louis XIV; de Dauphin Louis; Queen Marie-Thérèse; la Grande Mademoiselle. (Bron: Wikipedia.org). (Klik voor een groter formaat op de afbeelding)
 
Henriëtte Anne Stuart (geb. 1644), dochter van de onthoofde Engelse koning Karel I en Henriëtte Maria van Bourbon, wordt in 1661 uitgehuwelijkt aan Philippe, hertog van Orléans, de broer van Lodewijk XIV. Zij en haar man gaan deel uitmaken van het schitterende hof van de zonnekoning. Lodewijk is erg ingenomen met zijn schoonzusje, die zo gracieus menuetten met hem weet te dansen en meer in haar mars heeft dan haar verwijfde man, die alleen belangstelling heeft voor juwelen en mooie kleren. Henriëtte Anne richt haar interesse op de intellectuele elite van het hof en na enige jaren kan ze Molière, Racine en Madame de La Fayette tot haar vriendenkring rekenen.
Henriëtte Anne is helemaal op haar plaats aan het hof. Ze raakt alleen iets te vaak verstrikt in de vele hofintriges en machtspelletjes. Madame de La Fayette schrijft dat haar vriendin de vriendelijkheid zelve is en behept met een grote charme. Alleen haar jaloerse echtgenoot kan geen goed woord voor haar vinden. Hij luistert slechts naar zijn minnaar ėle Chevalierķ, die hem tegen haar opstookt. Het hofleven en de politieke situatie beschrijft Henriette Anne in brieven aan haar geliefde broer Karel II, die in 1660 de Engelse troon heroverde. Hij, op zijn beurt, houdt haar op de hoogte van wat er in Engeland gaande is.
Lodewijk en Karel gebruiken Henriette Anne als pion in het diplomatieke spel om te komen tot een alliantie.
In 1670 maakt zij een reis naar Engeland om het verdrag van Dover tussen Engeland en Frankrijk te laten bekrachtigen, dat zij heeft helpen voorbereiden en dat de aanval in 1672 op de Republiek der Nederlanden mogelijk zal maken. Kort daarna sterft zij heel plotseling in haar paleis St. Cloud. Zij is dan zesentwintig jaar oud, volgens boze tongen vergiftigd, maar het bewijs daarvan is nooit geleverd. (Bron: Diverse online boekhandels)
 
Het (Geheim) Verdrag van Dover (ook Traktaat van Dover) was een geheim verdrag dat in 1670 tussen Karel II van Engeland en Lodewijk XIV van Frankrijk werd afgesloten.
Karel beloofde hierbij zichzelf en Engeland te bekeren tot het katholicisme en de Triple Alliance, het bondgenootschap met Zweden en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, te verlaten. Engeland zou dan bondgenoot van Frankrijk worden in zijn oorlog met de Nederlandse republiek.
Lodewijk, van zijn kant, beloofde Karel voldoende financiële middelen om minder afhankelijk te worden van het Engelse parlement, en militaire steun in de vorm van een legermacht van 6000 man, mocht het tot een intern verzet komen.
Engeland werd door dit verdrag betrokken in de Hollandse Oorlog en verklaarde op 28 maart 1672 de oorlog aan de Nederlandse republiek. Op 19 februari 1674 trok Engeland zich, omwille van binnenlandse politieke problemen, uit de strijd terug. De Fransen wisten, zonder Engelse steun, de Slag bij Kassel te winnen.
Later kwam Engeland definitief terug op zijn beloftes en steunde de Nederlanders opnieuw in hun strijd tegen Frankrijk. (Bron: Wikipedia.org)

Links: Charles II ontmoet Henriette Anne in 1670 in Dover (Bron: Gogsmsite.net). (Klik voor een groter formaat op de afbeelding)
 
Bronnen:
Henriëtta Anne van Engeland op Wikipedia
Princess Henrietta of England
Lady Dalkeith's Journey to Dover
Lady Dalkeith
Princess Henrietta Anne Stuart French school
Henrietta Anne "Minette" Stuart door Sir Peter Lely
Louis XIV en de Koninklijke familie
Charles II ontmoet Henriette Anne in 1670
Het (Geheim) Verdrag van Dover